Y Preselau - Gwlad Hud a Lledrith

Gwyddonydd Daearegol yw Dyfed Elis-Gruffydd. Fe'i addysgwyd yn Ysgol Ramadeg Castell Cyfarthfa, Merthyr Tudful ac yng Ngholeg Prifysgol Llundain. Bu'n ddarlithydd ym mhrifddinas Lloegr ac yn ei dro hefyd bu'n Bennaeth Adran Gyhoeddiadau Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro, yn Olygydd a Chyfarwyddwr Cyhoeddi Gwasg Gomer, yn Bennaeth Amgueddfa Wlân Cymru, ac yn ddarlithydd rhan-amser yng Ngholeg y Drindod, Caerfyrddin.

Ei ddiléit yw crwydro Cymru, arwain teithiau cerdded, annerch cymdeithasau Cymraeg a rhodio tirweddau rhewlifol a folcanig gogledd-orllewin Ewrop.

Ystrydeb dreuliedig yw cyfeirio at y Preselau fel 'gwlad hud a lledrith', ond dan ddylanwad hudoliaeth honedig y bryniau mae nifer o fythau a chwedlau'r fro wedi magu statws ffeithiau diymwad.

Oes tystiolaeth gadarn i brofi mai trigolion y cynfyd fu'n gyfrifol am lusgo'r cerrig gleision o'r Preselau i Wastadedd Caersallog? Ai llechi chwarel Rosebush a osodwyd ar do'r Senedd yn Llundain? Ai protestiadau preswylwyr y Preselau a achubodd y bryniau rhag rhaib y Fyddin Brydeinig? A yw 'Preseli cu' Waldo a W.R. Evans yn gadarnle'r iaith Gymraeg?

Mae'r gyfrol hon yn nithio'r gwir a'r gau wrth gynnig portread o rin a rhamant copaon uchel mwyaf gorllewinol Cymru.